-
28. 03.-02.04. 2024r. - wiosenna przerwa świąteczna
-
31 .03. 2024r. - Wielkanoc
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Św. Brata Alberta w Skawie
-
Galeria
-
Kalendarium
Czwartek, 2024-03-28
Imieniny: Anieli, Kasrota
-
Kontakt
tel./fax. 18 26 86 006
E-mail: sp3skawa@rabawyzna.edu.pl
Klasa VII
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny – Nowe słowa na start, klasa 7.
Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff, będącym propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku Nowe słowa na start w klasie 7. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.
Numer i temat lekcji |
Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca)
Uczeń: |
Wymagania podstawowe (ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz: |
Wymagania rozszerzające (ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz: |
Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz: |
Wymagania wykraczające (ocena celująca)
Uczeń: potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz: |
2. Oblicza miłości |
• opisuje obraz • podaje nazwy barw użytych przez malarza |
• wyjaśnia, dlaczego bohaterowie przedstawieni na obrazie mają zasłonięte twarze |
• przedstawia skojarzenia związane z obrazem |
• interpretuje znaczenie barw • wyraża swoją opinię na temat obrazu |
• podejmuje dyskusję na temat komentarza artysty odnoszącego się do jego dzieł • porównuje obraz z innymi tekstami kultury poruszającymi temat miłości |
3. Twórca i jego czasy – Antoine de Saint-Exupéry |
• wymienia najważniejsze elementy biografii Antoine’a de Saint-Exupéry’ego • umiejscawia powstanie Małego Księcia w czasie |
• charakteryzuje twórczość Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
|
• wskazuje elementy autobiograficzne w książce
|
• wypowiada się na temat specyfiki Małego Księcia jako książki dla każdego |
• wypowiada się na temat wydarzeń historycznych współczesnych autorowi |
4., 5., 6., 7., 8. Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę (lektura obowiązkowa) |
• relacjonuje treść utworu • określa rodzaj literacki utworu • wskazuje wydarzenia i sytuacje o charakterze baśniowym i realistycznym • wyjaśnia znaczenie terminu przypowieść
|
• zapisuje wydarzenia w punktach • wypowiada się na temat narracji w utworze • charakteryzuje tytułowego bohatera • charakteryzuje mieszkańców danych planet • wskazuje przyczyny wyruszenia Małego Księcia w podróż |
• opisuje wewnętrzną przemianę pilota • wskazuje w utworze cechy przypowieści • omawia relację pomiędzy Małym Księciem a różą • wyjaśnia symbolikę danych mieszkańców planet • interpretuje znaczenie aforyzmów znajdujących się w utworze • interpretuje decyzję Małego Księcia o odejściu |
• odnosi zachowania mieszkańców danych planet do świata dorosłych • omawia symbolikę podróży w odniesieniu do utworu oraz w sensie ogólnym • wypowiada się na temat relacji międzyludzkich w odniesieniu do utworu • wypowiada się na temat znaczenia dzieciństwa w odniesieniu do utworu |
• podejmuje dyskusję na temat obecności zachowań przedstawionych w utworze w świecie współczesnym • omawia sposób przedstawienia relacji międzyludzkich w innych tekstach kultury • porównuje utwór z jego ekranizacją w reżyserii Marka Osborne’a |
9. Miłość i śmierć |
• referuje treść wiersza • określa rodzaj literacki utworu • wskazuje podmiot liryczny w utworze |
• określa funkcję zwrotów do adresata |
• interpretuje znaczenie wiersza • wyjaśnia sens puenty utworu |
• wypowiada się na temat sprzeczności zaprezentowanych w utworze |
• podejmuje dyskusję na temat przyczyn i sensu lęku przed miłością |
10. To też miłość |
• relacjonuje treść danych fragmentów • przyporządkowuje tekst do właściwego rodzaju literackiego i uzasadnia swój wybór |
• określa rodzaj narracji • charakteryzuje główną bohaterkę • wskazuje w utworze cechy literatury fantastycznej |
• omawia funkcję elementów fantastycznych dla wymowy danych fragmentów
|
• interpretuje znaczenie danych fragmentów |
• podejmuje dyskusję na temat skutków zetknięcia z cierpieniem • wypowiada się na temat różnych rodzajów miłości, wskazując przykłady z wybranych tekstów kultury |
11. Twórca i jego czasy – Juliusz Słowacki |
• wymienia najważniejsze elementy biografii Juliusza Słowackiego • umiejscawia romantyzm w czasie |
• wymienia najważniejsze cechy epoki romantyzmu
|
• charakteryzuje twórczość Juliusza Słowackiego
|
• wskazuje powiązania pomiędzy twórczością Juliusza Słowackiego a światopoglądem epoki |
• analizuje obraz Friedricha pod kątem cech romantycznych |
12., 13., 14., 15., 16. Juliusz Słowacki, Balladyna (lektura obowiązkowa) |
• relacjonuje treść dramatu • wskazuje cechy dramatu • określa czas i miejsce zdarzeń • dokonuje podziału bohaterów na bohaterów realistycznych i bohaterów fantastycznych |
• zapisuje w punktach historię zbrodni Balladyny • charakteryzuje Balladynę • charakteryzuje Goplanę • wskazuje sceny komiczne i tragiczne • omawia cechy gatunkowe tragedii |
• określa funkcję świata fantastycznego w utworze • charakteryzuje różne sposoby sprawowania władzy przedstawione w utworze • określa funkcję ironii w dramacie • opisuje ewolucję Balladyny |
• wyjaśnia, na czym polega tragizm tytułowej bohaterki • wyjaśnia symboliczne znaczenie korony Popielów • opisuje scenę sądu i śmierci tytułowej bohaterki |
• analizuje wskazany plakat teatralny • formułuje na podstawie dramatu uniwersalne prawdy o ludzkiej psychice • omawia nawiązania kulturowe obecne w dramacie |
17. Prawdziwa miłość |
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu • określa rodzaj literacki fragmentów utworu |
• wypowiada się na temat narracji fragmentów utworu • wypowiada się na temat uczucia łączącego bohaterów |
• omawia emocje bohaterów • interpretuje tytuł |
• analizuje sposób, w jaki bohaterowie mówią o chorobie
|
• podejmuje dyskusję na temat opłacalności emocjonalnego angażowania się, w sytuacji gdy istnieje ryzyko utraty kochanej osoby |
18. Jak budować akapity i skomponować tekst |
• przedstawia elementy kompozycji wypowiedzi argumentacyjnej • wskazuje cechy dobrze skomponowanego tekstu • wymienia cechy składające się na wewnętrzną spójność wypowiedzi • organizuje tekst, nie zawsze zachowując logikę |
• formułuje plan wypowiedzi argumentacyjnej • porządkuje podaną wypowiedź • wskazuje w podanym tekście zdanie główne akapitu • tworzy wewnętrznie uporządkowane wypracowanie o umiarkowanym stopniu spójności |
• koryguje dane wypracowanie • formułuje wstęp do wypracowania • tworzy wewnętrznie uporządkowane, na ogół spójne wypracowanie
|
• tworzy wewnętrznie uporządkowane, spójne wypracowanie |
|
19. Jak uzasadniać swoje zdanie |
• odróżnia argument od przykładu • w podanym tekście wskazuje tezę, argumenty i przykłady |
• formułuje argumenty do podanej tezy
|
• podaje przykłady do argumentów
|
• formułuje wypowiedź o wnikliwej i konsekwentnej argumentacji, popartą trafnymi przykładami |
|
20., 21. Teatr |
• omawia specyfikę teatru starożytnej Grecji • wyjaśnia znaczenie terminu przedstawienie realistyczne
|
• wskazuje zmiany, jakie zaszły w rozwoju teatru • rozpoznaje elementy języka teatru w przedstawieniu • omawia specyfikę teatru elżbietańskiego |
• wskazuje cechy teatru antycznego obecne współcześnie • omawia relacje pomiędzy dramatem a teatrem • omawia specyfikę teatru współczesnego • wyjaśnia znaczenie terminu przedstawienie awangardowe |
• interpretuje wybrane przedstawienie teatralne
|
• wypowiada się na temat roli reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego • podejmuje dyskusję na temat granic wolności reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego • pisze recenzję przedstawienia teatralnego |
22. Fonetyka – przypomnienie i uzupełnienie wiadomości |
• wyjaśnia znaczenie terminów: głoska, spółgłoska, samogłoska, litera • dokonuje podziału wyrazu na głoski • wskazuje w wyrazie samogłoski i spółgłoski |
• określa funkcję głoski i w podanych wyrazach • zapisuje wymowę wyrazu i wskazuje różnice pomiędzy wymową a pisownią • na ogół poprawnie wymawia wyrazy |
• dokonuje poprawnego podziału wyrazu • poprawnie wymawia wyrazy
|
• koryguje błędną wymowę wyrazów |
• układa zdania ćwiczące wymowę
|
23. Upodobnienia i uproszczenia fonetyczne |
• wyjaśnia znaczenie terminów: upodobnienia fonetyczne, ubezdźwięcznienia, udźwięcznienia, upodobnienia wsteczne i postępowe, upodobnienia wewnątrzwyrazowe, upodobnienia międzywyrazowe, utrata dźwięczności w wygłosie, uproszczenie grupy spółgłoskowej • wskazuje spółgłoski powodujące upodobnienia |
• wskazuje kierunek upodobnienia w podanych wyrazach • wskazuje upodobnienia międzywyrazowe w podanym tekście |
• wskazuje wyrazy, w których wolno lub należy upraszczać grupy spółgłoskowe • wskazuje wyrazy, w których nie wolno upraszczać grup spółgłoskowych |
• koryguje błędy w wymowie i wyjaśnia ich przyczynę |
|
24. Kiedy pisać ą oraz ę |
• wyjaśnia znaczenie terminu samogłoski nosowe • referuje zasady pisowni samogłosek ą i ę w zakończeniach wyrazów |
• wyjaśnia przyczynę problemu z zapisem samogłosek ą i ę
|
• wskazuje przykłady wyrazów kończących się na ą i ę • wskazuje słowa, w których ą wymienia się na ę oraz ę na ą |
• bezbłędnie stosuje zasady pisowni ą i ę w wypowiedzi pisemnej |
|
25. Podsumowanie wiadomości |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: paradoks, ironia, tragedia, akapit, argument, przykład, wypowiedź argumentacyjna, kompozycja, wewnętrzna spójność, głoska, samogłoska, spółgłoska, upodobnienia i uproszczenia fonetyczne |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
27. Pochwała życia |
• opisuje, co zostało przedstawione na obrazie
|
• wskazuje podział obrazu na części tematyczne • opisuje postacie przedstawione na obrazie
|
• omawia kolorystykę dzieła • przedstawia na podstawie wybranych źródeł cechy impresjonizmu |
• wypowiada się na temat wyjątkowego charakteru dzieła Renoira • wskazuje cechy impresjonizmu na obrazie |
• omawia wybrany obraz impresjonistyczny |
28. Twórca i jego czasy – Jan Kochanowski |
• wyjaśnia znaczenie terminów: renesans, humanizm • wymienia najważniejsze etapy życia Jana Kochanowskiego • umiejscawia renesans w czasie |
• charakteryzuje twórczość Jana Kochanowskiego
|
• wskazuje charakterystyczne cechy renesansu
|
• omawia związek twórczości Jana Kochanowskiego ze światopoglądem epoki |
• wskazuje cechy renesansowe na obrazie Mantegny |
29. Przepis na szczęście (Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: fraszka, apostrofa, archaizm • relacjonuje treść fraszek • wskazuje podmiot liryczny we fraszkach • wskazuje adresata lirycznego fraszki Na dom w Czarnolesie • wskazuje archaizmy w utworach |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego w każdej z fraszek • wskazuje apostrofę i wyjaśnia jej funkcję • przedstawia współczesną formę wskazanych archaizmów |
• przedstawia stosunek Jana Kochanowskiego do natury na podstawie fraszki Na lipę • wskazuje kontekst biograficzny we fraszce Na dom w Czarnolesie |
• omawia renesansowy charakter fraszek |
• podejmuje dyskusję na temat najważniejszych aspektów życia |
30. Na scenie życia (Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: fraszka, wiersz sylabiczny, rym, powtórzenie, archaizm • relacjonuje treść fraszek • wskazuje archaizmy w utworach
|
• przedstawia obraz młodości zawarty w utworze Na młodość • dokonuje podziału podanych fraszek na fraszki filozoficzne i fraszki obyczajowe • przedstawia układ rymów we fraszkach • przedstawia współczesną formę wskazanych archaizmów |
• omawia funkcję powtórzenia na początku fraszki O żywocie ludzkim • omawia funkcję środków stylistycznych użytych w utworach |
• omawia refleksję o człowieku zawartą we fraszce O żywocie ludzkim |
• podejmuje dyskusję na temat aktualności fraszki Na młodość |
31. Sztuka życia (Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: pieśń, cnota, pytanie retoryczne • relacjonuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny utworu • wskazuje adresata lirycznego utworu |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu
|
• przedstawia postawę życiową, do której przekonuje podmiot liryczny • omawia funkcję zdań rozkazujących w pieśni |
• interpretuje ostatnie zdanie wiersza |
• podejmuje dyskusję na temat cech, którymi należy się wykazać w celu osiągnięcia „dobrej sławy” |
32. Radość życia (Jan Kochanowski – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: pieśń, rym gramatyczny, apostrofa, personifikacja • relacjonuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny utworu |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu
|
• interpretuje metafory zawarte w wierszu • omawia funkcję apostrofy pojawiającej się w ostatniej strofie wiersza • omawia funkcję personifikacji |
• wyjaśnia przesłanie wiersza
|
• odnajduje w dowolnych źródłach informacje na temat filozofii epikurejskiej |
33. Szczęście poety |
• wyjaśnia znaczenie terminów: Skamander, metafora, słowa potoczne, optymizm • relacjonuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny utworu |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • wskazuje sformułowania, które wiążą się z radością życia
|
• opisuje przeżycia, których doświadcza podmiot liryczny • interpretuje metaforę powstałą na bazie związku frazeologicznego mieć zielono w głowie |
• interpretuje zakończenie wiersza |
• wypowiada się na temat sposobów okazywania zadowolenia z życia i optymizmu |
34. Być szczęśliwym |
• relacjonuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny utworu |
• wypowiada się na temat podmiotu lirycznego • dokonuje podziału wiersza na części tematyczne |
• omawia symbolikę ogrodu, przywołując kontekst biblijny • określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu • interpretuje tytuł |
• interpretuje przyjęcie przez podmiot liryczny postawy wyprostowanej • omawia postrzeganie szczęścia przez podmiot liryczny |
• wypowiada się na temat życia i twórczości Czesława Miłosza |
35. Chwytaj dzień |
• wyjaśnia znaczenie terminów: carpe diem, sentencja • referuje fragment powieści • omawia świat przedstawiony danego fragmentu utworu • określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego |
• charakteryzuje bohaterów występujących w danym fragmencie utworu • opisuje nastroje uczniów po wejściu do klasy • określa typ narracji występującej w danym fragmencie |
• wyjaśnia, w jaki sposób zacytowany na lekcji wiersz łączy się z łacińską sentencją • opisuje przeżycia wewnętrzne wybranego uczestnika lekcji
|
• wyjaśnia przesłanie prowadzonej przez nauczyciela lekcji • wypowiada swoją opinię na temat przeczytanego fragmentu |
• referuje treść całego utworu na podstawie książki lub filmu • omawia rolę, jaką odegrał Keating w życiu uczniów • wypowiada się na temat sposobów osiągania szczęścia |
36. Odważnym szczęście sprzyja |
• referuje fragment powieści • określa przynależność fragmentu do rodzaju literackiego
|
• charakteryzuje każdą z bohaterek • wyjaśnia przyczynę sporu pomiędzy bohaterkami • przytacza argumenty wysuwane przez bohaterki |
• interpretuje tytuł utworu • omawia argumentację bohaterek |
• wyraża swoją opinię na temat sporu zaprezentowanego we fragmencie |
• tworzy pracę pisemną związaną z tematem lekcji |
37. Wiedzieć, czego się chce |
• wyjaśnia znaczenie terminów: sumo, motto • referuje fragment powieści • określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego |
• określa typ narracji występującej w danym fragmencie utworu • charakteryzuje bohaterów danego fragmentu utworu • dokonuje podziału treści na części ze względu na poruszane problemy |
• wyjaśnia znaczenie słów: Widzę w tobie grubego gościa • wylicza cechy, które wskazują na to, że Shomintsu jest dobrym trenerem
|
• wyjaśnia znaczenie mądrości życiowej przekazanej przez trenera |
• pisze opowiadanie, którego mottem są słowa: Celem nie jest koniec drogi, tylko posuwanie się naprzód |
38., 39. Opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki |
• wyjaśnia znaczenie terminów: opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki • wymienia elementy składające się na opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych i opis dzieła sztuki |
• omawia sytuacje przedstawione na ilustracjach • opisuje emocje postaci przedstawionych na ilustracjach |
• redaguje opis sytuacji na podstawie podanego planu • opisuje uczucia i stany wewnętrzne bohaterów podanej sytuacji • odnajduje w dowolnych źródłach symboliczne znaczenia wskazanych elementów występujących na obrazach |
• tworzy dobrze zorganizowany, jasny i zrozumiały opis sytuacji • redaguje pogłębiony opis przeżyć wewnętrznych, trafnie nazywając uczucia oraz stany psychiczne i posługując się bogatym słownictwem • wnikliwie przedstawia przy opisie dzieła sztuki elementy charakterystyczne, w sposób kompetentny omawia cechy artyzmu, ocenia i interpretuje dzieło sztuki, ujawniając wrażliwość |
|
40. Akcent wyrazowy |
• przedstawia zasady stosowania akcentu wyrazowego |
• poprawnie akcentuje przeczytane wyrazy
|
• wskazuje rzeczowniki, w których akcent pada na 3. sylabę od końca |
• stosuje w wypowiedzi wyrazy, w których akcent pada na 3. i 4. sylabę od końca |
|
41. Kiedy pisać i, a kiedy j |
• referuje zasady pisowni wyrazów, w których litera i oznacza spółgłoskę j • referuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii |
• na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach • na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach |
• poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach • poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach |
• tworzy własny tekst, wykorzystując w nim wyrazy z zakończeniami -i, -ji oraz -ii |
|
42. Podsumowanie wiadomości |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: fraszka, archaizm, pieśń, wiersz sylabiczny, rymy gramatyczne, opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki, akcent wyrazowy |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
44. Charaktery |
• wyjaśnia znaczenie terminów: plan pierwszy, plan drugi, tło, portret • opisuje, co przedstawia obraz |
• omawia sposób przedstawienia Napoleona
|
• wskazuje cechy Napoleona podkreślone na portrecie
|
• interpretuje wymowę obrazu |
• przybliża sylwetkę Napoleona • wyjaśnia znaczenie napisów znajdujących się na obrazie i analizuje ich znaczenie w kontekście wymowy obrazu |
45. Twórca i jego czasy – Ignacy Krasicki |
• wymienia najważniejsze etapy życia Ignacego Krasickiego • umiejscawia epokę oświecenia w czasie |
• charakteryzuje twórczość Ignacego Krasickiego
|
• wskazuje cechy charakterystyczne oświecenia |
• omawia związek twórczości Ignacego Krasickiego ze światopoglądem epoki |
• omawia obraz Jana Matejki |
46. W krzywym zwierciadle (Ignacy Krasicki – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminu satyra • relacjonuje treść satyry • określa rodzaj literacki utworu • wskazuje narratora |
• dokonuje podziału utworu na części tematyczne • charakteryzuje szlachcica oraz jego żonę • wskazuje na podstawie tekstu cechy gatunkowe satyry |
• omawia problem poruszony w satyrze • omawia związek satyry ze światopoglądem epoki
|
• podejmuje dyskusję nad celowością ośmieszania postaw i zachowań w procesie dydaktycznym |
• podejmuje dyskusję na temat zalet i wad obcych wpływów kulturowych |
47. Twórca i jego czasy – Aleksander Fredro |
• wyjaśnia znaczenie terminów: romantyzm, komedia • wymienia najważniejsze etapy życia Aleksandra Fredry • umiejscawia epokę romantyzmu w czasie |
• charakteryzuje twórczość Aleksandra Fredry
|
• wskazuje cechy charakterystyczne romantyzmu
|
• wyjaśnia, na czym polegała wyjątkowość Aleksandra Fredry na tle epoki |
• omawia genezę Zemsty |
48., 49., 50., 51. Aleksander Fredro, Zemsta (lektura obowiązkowa) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: komedia, komizm charakterów, komizm sytuacyjny, komizm słowny, akt, scena, didaskalia, karykatura, bohaterowie pierwszoplanowi, bohaterowie drugoplanowi, bohaterowie epizodyczni, motto • relacjonuje treść dramatu • przyporządkowuje utwór do rodzaju literackiego • określa czas i miejsce akcji |
• wskazuje cechy gatunkowe utworu • dokonuje podziału bohaterów na pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych • charakteryzuje bohaterów utworu • wskazuje wątek główny i wątki poboczne utworu • podaje przykłady różnych rodzajów komizmu
|
• wyjaśnia, na czym polega komizm charakterów, komizm sytuacyjny i komizm słowny w dramacie • wyjaśnia, na czym polega karykaturalne przedstawienie bohaterów • interpretuje tytuł dramatu • wyjaśnia sens motta |
• analizuje scenę oświadczyn Papkina pod względem stosowności stylu do sytuacji • analizuje zakończenie dramatu i omawia jego przesłanie |
• podaje przykłady przedstawienia motywu zemsty w innych tekstach kultury • wskazuje w dramacie elementy kultury sarmackiej • porównuje treść dramatu z ekranizacją Andrzeja Wajdy |
52. Silny charakter |
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu • określa rodzaj narracji
|
• charakteryzuje bohatera danych fragmentów utworu |
• omawia sposób przedstawienia przeżyć wewnętrznych bohatera • interpretuje słowa bohatera: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać |
• analizuje sposób przedstawienia rekinów
|
• podejmuje dyskusję na temat sentencji: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać i odnosi ją do wybranych tekstów kultury |
53. Przejść próbę |
• wyjaśnia znaczenie terminu wywiad • relacjonuje treść wywiadu
|
• wyjaśnia, w jaki sposób bohater wywiadu definiuje ból • opisuje powód założenia fundacji i jej cele • wymienia cechy charakteru bohatera wywiadu |
• omawia różnice między dzieciństwem a dorosłością według Jana Meli
|
• pisze charakterystykę Jana Meli |
• charakteryzuje postać rzeczywistą lub fikcyjną, która musiała zmagać się z przeciwnościami losu |
54. Panować nad życiem |
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu • określa rodzaj narracji
|
• omawia świat przedstawiony • wskazuje problem, z którym musi się zmierzyć bohaterka fragmentów |
• omawia funkcję narracji pierwszoosobowej we fragmentach • wypowiada się na temat relacji pomiędzy bohaterką a doktorem |
• interpretuje słowa bohaterki mówiące o tym, że największym jej przeciwnikiem jest ona sama |
• wyjaśnia na wybranych przykładach z tekstów kultury, co to oznacza sformułowanie przejąć kontrolę nad własnym życiem |
55. Na przekór stereotypom |
• relacjonuje treść danego fragmentu • określa czas i miejsce akcji fragmentu |
• wypowiada się na temat sposobu narracji • charakteryzuje bohaterów • wskazuje, co zaskoczyło Kubę podczas spotkania z Magdą • przedstawia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby |
• wyjaśnia, dlaczego Kuba zainteresował się niepełnosprawną koleżanką • wyjaśnia, w jakim celu Magda posługuje się ironią • wyjaśnia sens tytułu |
• ocenia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby • omawia przyczyny wzajemnego dystansu pomiędzy osobami pełno- i niepełnosprawnymi |
• podejmuje dyskusję na temat sposobu postępowania wobec osób niepełnosprawnych • przedstawia tekst kultury podejmujący temat osób niepełnosprawnych |
56. Czarny charakter |
• wyjaśnia znaczenie terminów: czarny charakter, komiks, wyraz dźwiękonaśladowczy • relacjonuje treść komiksu |
• omawia znane sobie przykłady „czarnych charakterów” z wybranych tekstów kultury |
• wypowiada się na temat sposobu prezentacji Lorda Vadera w podanym fragmencie komiksu
|
• analizuje funkcję „czarnego charakteru” w wybranym tekście kultury • przedstawia swoją opinię na temat komiksu |
• przedstawia fabułę Gwiezdnych wojen • omawia rodzaj rysunku zastosowanego w podanym komiksie |
57. Charakterystyka |
• wyjaśnia znaczenie terminów: charakterystyka, charakterystyka postaci, autocharakterystyka, charakterystyka porównawcza • wskazuje elementy składające się na charakterystykę |
• omawia różnice pomiędzy charakterystyką statyczną a charakterystyką dynamiczną
|
• tworzy plan charakterystyki wybranej postaci literackiej bądź filmowej |
• pisze charakterystykę zawierającą opis wyglądu zewnętrznego postaci i wnikliwy opis cech charakteru, konsekwentnie poparty trafnie dobranymi przykładami |
• tworzy charakterystykę porównawczą dwóch postaci literackich lub filmowych |
58., 59. Malarstwo |
• wymienia etapy rozwoju malarstwa |
• wskazuje najważniejsze cechy malarstwa na poszczególnych etapach • rozróżnia najważniejsze typy dzieł malarskich ze względu na temat |
• omawia elementy języka malarstwa na wybranym dziele |
• ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów |
• wypowiada opinię na temat sztuki abstrakcyjnej • przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty • tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki |
60. Czasownik – przypomnienie i uzupełnienie wiadomości |
• wyjaśnia znaczenie terminów: czasownik osobowy, czasownik nieosobowy, czasowniki dokonane, czasowniki niedokonane • wymienia, przez co odmienia się czasownik • odróżnia formy nieosobowe czasownika od form osobowych |
• określa formy gramatyczne czasownika • uzupełnia zdania czasownikami w odpowiedniej formie |
• redaguje zdania z nieosobowymi formami czasownika zakończonymi na -no, -to • przekształca zdania, używając odpowiedniej formy czasownika
|
• modyfikuje wypowiedź za pomocą zmiany aspektu • sporządza notatkę z zastosowaniem nieosobowych form czasownika
|
• redaguje instrukcję, w której wykorzystuje czasowniki w trybie rozkazującym • odmienia czasowniki kłopotliwe |
61. Strony czynna i bierna czasownika |
• wyjaśnia znaczenie terminów: strona czynna, strona bierna, wykonawca czynności, obiekt czynności, czasownik przechodni, czasownik nieprzechodni • przedstawia zasadę tworzenia strony biernej czasownika |
• przekształca zdania ze strony czynnej na bierną i odwrotnie • odróżnia czasowniki przechodnie od czasowników nieprzechodnich • wskazuje wypowiedzi, w których najważniejszą rolę odgrywa wykonawca czynności oraz te, w których najistotniejszy jest obiekt czynności |
• wskazuje, w jakich okolicznościach używamy strony biernej • odnajduje w tekście czasowniki w stronie biernej i wyjaśnia, w jakim celu zostały użyte
|
• używa strony biernej w tekstach oficjalnych, np. w stylu urzędowym |
|
62. Imiesłowy – nietypowe formy czasownika |
• przedstawia klasyfikację imiesłowów • wskazuje imiesłowy w tekście |
• tworzy imiesłowy od podanych czasowników • odmienia imiesłowy przymiotnikowe
|
• przekształca zdania podrzędne w imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe z określeniami • przekształca wskazane zdania na konstrukcje z imiesłowami przysłówkowymi |
• wskazuje i poprawia błędy związane z użyciem imiesłowów • redaguje tekst z użyciem wszystkich rodzajów imiesłowów
|
|
63. Pisownia nie z imiesłowami |
• wymienia zasady pisowni nie z imiesłowami
|
• stosuje zasady pisowni nie z imiesłowami • tworzy imiesłowy z przeczeniem nie |
• zastępuje określenia oznaczające cechy z imiesłowami z przeczeniem nie |
• redaguje tekst z użyciem imiesłowów z przeczeniem nie |
|
64. Podsumowanie wiadomości |
• odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie • posługuje się terminami i pojęciami: charakterystyka, karykatura, komiks, strona czynna czasownika, strona bierna czasownika, aspekt, formy osobowe czasownika, formy nieosobowe czasownika, imiesłowy |
• wykorzystuje najważniejsze konteksty |
• wyciąga wnioski • określa własne stanowisko |
• poprawnie interpretuje wymagany materiał • właściwie argumentuje • uogólnia, podsumowuje i porównuje |
• wykorzystuje bogate konteksty • formułuje i rozwiązuje problemy badawcze |
66. Ojczyzna |
• wyjaśnia znaczenie terminów: pierwszy plan, drugi plan, symbol, ciepła paleta barw • opisuje obraz, uwzględniając podział na plany |
• wyjaśnia znaczenie czasu, w jakim powstał obraz Jacka Malczewskiego Ojczyzna, dla jego wymowy |
• interpretuje symbolikę kajdan przedstawionych na obrazie
|
• analizuje wpływ barw na wymowę obrazu |
• przedstawia podobny sposób przedstawiania ojczyzny w innych tekstach kultury |
67. Twórca i jego czasy – Adam Mickiewicz |
• wyjaśnia znaczenie terminu romantyzm • wymienia najważniejsze etapy życia Adama Mickiewicza • umiejscawia epokę romantyzmu w czasie |
• charakteryzuje twórczość Adama Mickiewicza
|
• wskazuje cechy charakterystyczne romantyzmu
|
• omawia związek pomiędzy twórczością Adama Mickiewicza a ideami epoki |
• omawia wskazane obrazy pod kątem ich związku z epoką |
68. Poświęcić się dla ojczyzny (Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• wyjaśnia znaczenie terminu powstanie narodowowyzwoleńcze • relacjonuje treść wiersza |
• opisuje bohaterkę wiersza Adama Mickiewicza Śmierć Pułkownika • wymienia wartości istotne dla bohaterki wiersza |
• wyjaśnia znaczenie terminu romantyczna legenda bohatera • interpretuje ostatnią strofę utworu • omawia funkcję porównania bohaterki wiersza do Czarnieckiego |
• wypowiada się na temat klimatu dominującego w wierszu |
• przedstawia sylwetkę Emilii Plater na podstawie dowolnych źródeł |
69., 70. Walczyć za ojczyznę (Adam Mickiewicz – poeta wymieniony w podstawie programowej) |
• relacjonuje treść utworu Adama Mickiewicza Reduta Ordona • określa rodzaj literacki utworu
|
• wypowiada się na temat narratora • wskazuje przykłady animizacji •wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze
|
• omawia sposób przedstawienia wydarzeń • porównuje sposób przedstawienia napastników i obrońców • omawia sposób przedstawienia cara •określa funkcję animizacji • określa funkcję nagromadzenia wyrazów dźwiękonaśladowczych w utworze |
• formułuje przesłanie Reduty Ordona |
• przedstawia sylwetkę Juliana Konstantego Ordona na podstawie dowolnych źródeł |
71. Tęsknota za ojczyzną |
• wyjaśnia znaczenie terminów: hierarchia wartości, neologizm • referuje treść wiersza • wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego
|
• wypowiada się na temat adresata lirycznego • nazywa uczucia podmiotu lirycznego • opisuje kraj przedstawiony przez podmiot liryczny •wskazuje w wierszu neologizmy |
• omawia znaczenie refrenu dla wymowy wiersza • interpretuje znaczenie określenia światło-cień w kontekście wiersza • omawia funkcję neologizmów w wierszu |
• wypowiada się na temat hierarchii ważności podmiotu lirycznego • analizuje sposób osiągnięcia nostalgicznego nastroju wiersza |
• omawia obraz Józefa Chełmońskiego Bociany |
72. Twórca i jego czasy – Henryk Sieniewicz |
• wyjaśnia znaczenie terminów: pozytywizm, emigracja • wymienia najważniejsze etapy życia Henryka Sienkiewicza •umiejscawia epokę pozytywizmu w czasie |
• wyjaśnia znaczenie hasła: dla pokrzepienia serc • charakteryzuje twórczość Henryka Sienkiewicza
|
• wskazuje cechy charakterystyczne pozytywizmu
|
• omawia genezę Latarnika • wypowiada się na temat wyjątkowości twórczości Henryka Sienkiewicza na tle epoki |
• omawia hasło dla pokrzepienia serc w kontekście twórczości Henryka Sienkiewicza |
73., 74. Henryk Sienkiewicz, Latarnik (lektura obowiązkowa) |
• wyjaśnia znaczenie terminów: nowela, punkt kulminacyjny, emigrant, symbol • relacjonuje treść noweli • podaje nazwę rodzaju narracji |
• omawia świat przedstawiony noweli • wskazuje cechy gatunkowe noweli • charakteryzuje głównego bohatera
|
• przedstawia przemianę głównego bohatera • omawia przyczyny tułaczki Skawińskiego, także te niewyrażone bezpośrednio • omawia sposób, w jaki bohater reaguje na pierwsze wersy Pana Tadeusza |
• wypowiada się na temat sposobu postrzegania ojczyzny przez Skawińskiego • interpretuje symbolikę latarni morskiej • formułuje przesłanie utworu |
• wypowiada się na temat problemów, z jakimi borykają się emigranci i uchodźcy • omawia kontekst historyczny noweli |
75. Wielokulturowość |
• wyjaśnia znaczenie terminów: dwukulturowość, stereotyp •relacjonuje treść artykułu |
• wymienia cechy artykułu wskazujące na jego przynależność do publicystyki •wymienia zaprezentowane w tekście stereotypy dotyczące Polski i Polaków |
• przedstawia zjawisko społeczne opisane przez autorkę
|
• omawia obraz Polski wyłaniający się z przywołanych w tekście wypowiedzi |
• podejmuje dyskusję na temat stereotypów dotyczących Polski i Polaków
|
76. Mała ojczyzna |
• wyjaśnia znaczenie terminów: wiersz biały, wiersz wolny, mała ojczyzna • referuje treść wiersza |
• przedstawia obraz ojczyzny wyłaniający się z wiersza • podaje nazwy środków stylistycznych użytych w wierszu • wskazuje cechy wiersza wolnego |
• określa funkcję środków stylistycznych zawartych w wierszu • omawia język wiersza |
• wypowiada się na temat własnego pojmowania pojęcia „małej ojczyzny”
|
• opracowuje mapę myśli dotyczącą ojczyzny • tworzy samodzielną wypowiedź pisemną pt. „Moja mała ojczyzna” |
77. Odnaleźć swoje korzenie |
• relacjonuje treść danych fragmentów utworu • podaje nazwę rodzaju narracji |
• wypowiada się na temat narratora • opisuje świat przedstawiony • wypowiada się na temat roli opowieści w życiu narratora |
• omawia relację pomiędzy narratorem a światem przedstawionym • interpretuje gest kobiet z plemienia Kinte wobec przybysza • interpretuje tytuł utworu |
• analizuje relacje pomiędzy głównym bohaterem a utraconą ojczyzną
|
• podejmuje dyskusję na temat sensu poszukiwania własnych korzeni • wypowiada się na temat kontekstu historycznego danych fragmentów
|
78. Opuścić ojczyznę |
• wyjaśnia znaczenie terminów: fantastyka, symbol • relacjonuje treść danych fragmentów utworu • podaje nazwę rodzaju narracji |
• omawia świat przedstawiony we fragmentach utworu • wypowiada się na temat bohaterów występujących w danych fragmentach • wskazuje cechy świadczące o tym, że podany fragment nie należy do literatury realistycznej |
• interpretuje symbolikę pierścienia • omawia rozważania Froda dotyczące domu
|
• interpretuje symbolikę podróży Froda • przedstawia własne refleksje na temat postrzegania domu z perspektywy podróży |
• omawia inne, znane sobie teksty kultury należące do fantastyki (literatura, film, komiks) • wskazuje różnice pomiędzy fantastyka a science fiction • przedstawia swoje zdanie na temat fantastyki |
79., 80. Wypowiedź argumentacyjna |
• wyjaśnia znaczenie terminów: teza, argument, wnioski • wymienia etapy przygotowywania wypowiedzi argumentacyjnej • odnajduje tezę i argumenty w podanym tekście |
• wymienia chwyty argumentacyjne
|
• wskazuje w tekście argumenty nierzeczowe
|
• formułuje wnikliwą, przekonującą i konsekwentną argumentację do podanej tezy |
• odróżnia wypowiedź argumentacyjną od takiej, która wskazuje jedynie związek przyczynowo-skutkowy |
81. Rzeźba |
• wymienia etapy rozwoju rzeźby |
• wskazuje najważniejsze cechy rzeźby na poszczególnych etapach • rozróżnia najważniejsze typy dzieł rzeźbiarskich ze względu na temat |
• omawia elementy języka rzeźby na wybranym dziele |
• ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów |
• wypowiada swoją opinię na temat rzeźby abstrakcyjnej • przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty • tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki |
82. Zdanie złożone – przypomnienie wiadomości |
• wskazuje zdania złożone • odróżnia zdania złożone współrzędnie od zdań złożonych podrzędnie |
• wskazuje pytanie, na które odpowiadają dane zdania podrzędne • podaje nazwy rodzajów zdań złożonych |
• przyporządkowuje wykresy do zdań
|
• sporządza wykresy zdań złożonych |
|
83., 84. Rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie |
• wymienia rodzaje zdań złożonych • wskazuje spójniki, przed którymi należy postawić przecinek w zdaniu złożonym współrzędnie
|